ستاره حمیدی - روان درمانگر پویشی

ستاره حمیدی - روان درمانگر پویشی

درمانگر اختلالات اضطرابی - افسردگی - وسواس و..... http://setareh-hamidi.ir/
ستاره حمیدی - روان درمانگر پویشی

ستاره حمیدی - روان درمانگر پویشی

درمانگر اختلالات اضطرابی - افسردگی - وسواس و..... http://setareh-hamidi.ir/

"بازی دنیای کودکان است. با دنیای کودکان بازی نکنید."

کودک و بازی

مقدمه:
انسان نیاز به حرکت و جنبش دارد و بازی بخش مهمی از این نیاز است. هر فرد برای رشد ذهنی و اجتماعی خود نیازمند اندیشه و تفکر است و بازی خمیر مایه ی این تفکر و اندیشه است. آمادگی جسمی و روحی برای مقابله با مشکلات بخشی از فلسفه بازی کودکان است. بنابراین، بازی هر چه گسترده تر، پیچیده ترو اجتماعی تر باشد کودک از مصونیت روانی بیشتری برخوردار می شود. کشف دنیای اطراف بخش دیگری از فلسفه بازی است که کودک حس کنجکاوی خود را از این طریق ارضا می کند. بازی تن و روان کودک را واکسینه می کند و مسوولیت های اجتماعی و اقتصادی را که در آینده باید بدوش کشد به او می آموزد.

کودک با بازی کردن موقعیتی بدست می آورد تا اعتقادات، احساسات و مشکلات خود را پیدا کند و مهارت های زندگیش را بیاموزد. رابرت وایت می گوید: "ساعات زیادی را که کودکان صرف بازی می کنند نمیتوان به هیچ وجه تلف شده تلقی نمود، بازی ممکن است شادی بخش باشد ولی در دوران کودکی یک کار جدی است." بدون تردید بازی بهترین شکل فعالیت طبیعی هر کودک محسوب می شود.


"بازی دنیای کودکان است. با دنیای کودکان بازی نکنید."



تعریف بازی:

به هرگونه فعالیت جسمی یا ذهنی هدفداری که به صورت فردی یا گروهی انجام پذیرد و موجب کسب لذت و اقناع نیازهای کودک شود، بازی می گویند.


نقش بازی در رشد اجتماعی کودک:

  1. موجب ارتباط کودک با محیط بیرون می شود و دنیای اجتماعی او را گسترش می دهد.
  2. موجب شکوفایی استعدادهای نهفته و بروز خلاقیت می شود.
  3. همکاری، همیاری و مشارکت کودک توسعه می یابد.
  4. با رعایت اصول  و مقررات آشنا می شود
  5. همانندسازی با بزرگسالان را می آموزد.
  6. با مفهوم سلسله مراتب آشنا شده و آن را رعایت می کند.
  7. رقابت را می آموزد و شکست را به طور واقعی تجربه می کند.
  8. قدرت ابراز وجود پیدا می کند و از ترس، کمرویی و خجالت بیهوده رها  می شود.
  9. حمایت از افراد ضعیف را می آموزد.

نقش بازی در رشد عاطفی کودک:

  1. نیاز به برتری جویی را ارضا می کند.
  2. موجب ابراز احساسات، عواطف، ترس ها و تردیدها، مهر و محبت، خشم و کینه و نگرانی ها می شود.
  3. تمایل به جنگجویی و ستیزه گری را کم می کند.
  4. "برون نگری" کودک را افزایش می دهد.

 

نقش بازی در رشد جسمی کودک:

  1. موجب رشد هماهنگ دستگاه ها و اعضای مختلف بدن می شود.
  2. باعث تقویت حواس کودک می شود.
  3. نیرو و انرژی بدن را به بهترین شکل مصرف می کند.
  4. کودک به توانمندی های فکری و بدنی خود آگاهی پیدا می کند.

نقش بازی در رشد ذهنی کودک:

  1.    در یادگیری زبان نقش بسزایی دارد.
  2.    در رشد هوشی کودک بسیار موثر است.
  3.    با مفاهیم ساخت، فضا و شکل آشنا می شود.
  4.    رفتارهای هوشمندانه کودک تقویت می شود.
  5.    موقعیت استفاده از قوه تخیل در کودک به وجود می آید.
  6.    زمینه بهتری برای تفکر فراهم می کند.

 

انواع بازی ها:


کودکان روحیات متفاوتی دارند و با توجه به ویژگی های خود، بازی های مختلفی را تجربه می کنند.
عواملی که در انتخاب نوع بازی کودکان دخالت دارند عبارتند از: تفاوت های فردی، میزان سلامتی، سطح رشد جسمی و حرکتی، بهره هوشی، جنسیت، خلاقیت، فرهنگ خانواده و موقعیت جغرافیایی. بر همین اساس بازی به انواع گوناگون تقسیم می شود:

 1-- بازی های جسمی:از قدیمی ترین نوع بازیهاست، به ابزار مخصوص نیازمند است، هم به صورت انفرادی و هم به صورت گروهی انجام می شود، برای مصرف انرژی اضافی بدن و نجات یافتن از خستگی و کسالت بسیار مفید است و رفتارهای نا آرام و پرخاشگری توام با عصبانیت کودک را کاهش می دهد.

2- بازی ها تقلیدی:کودک به تقلید نقش هایی می پردازد که آن ها را باور کرده است. معمولا بهترین شخصیت ها برای شروع ایفای نقش، والدین، برادران، خواهران و دوستان هستند. کودک از ایفای نقش آنان لذت برده و تجربه کسب می کند. در دوره دبستان بیشتر نقش معلمان را تقلید می کند، در حالی که در دوره نوجوانی از تقلید رفتار بزرگسالان دوری می کند و به تقلید رفتار همسالان می پردازد که این خود آغازی است برای هماهنگی و همسو شدن با گروه های اجتماعی و ایفای نقش های واقعی زندگی.

3- بازی های نمایشی:کودک در تقلید از بزرگترها از لباس و وسایل مخصوص آن ها نیز استفاده می کند، مانند پسر کوچکی که کت پدر را به تن کرده، عینک او را به چشم می زند و یا دختر بچه ای که کفش پاشنه دار مادر را پوشیده و به زحمت راه می رود.

4-  بازی های نمادی:زمانی که کودک دستیابی به ابزار و وسایل مورد نیاز خود را غیر ممکن می بیند، نیازهای و آرزوهای خود را با استفاده از وسایل نمادین و از طریق بازی بیان می کند. برای مثال بر تکه ای چوب سوار شده، این طرف و آن طرف می رود، مانند این که سوار بر اسبی شده و آن را هدایت می کند. این نوع بازی ها یکی از بهترین شیوه های بازی درمانی محسوب می شوند.

5-  بازی های آموزشی:مهمترین وسیله آموزش کودک، استفاده از وسایل بازی مناسب است، مانند مکعب های چوبی که کودک با جور کردن و دسته بندی کردن آن ها می تواند با مسائل اساسی اما ساده و آسان ریاضی آشنا شود. از خانه ی کوچک اسباب بازی برای آشنا کردن کودک با واقعیات های موجود زندگی می توان استفاده کرد. بازی های آموزشی موجب تقویت حواس و رشد قوای ذهنی و اجتماعی کودک می شوند، به شرط آن که سعی کنیم کنترل اصلی بازی در اختیار کودک باشد و جهت و مسیر آن را تعیین کند.

6- بازی های خلاقیتی:کودک از طریق به وجود آوردن چیزی، عقاید و احساساتش را اظهار می کند، مانند نقاشی، موسیقی، خمیر بازی، شن بازی و یا استفاده از لغات که او را قادر می سازد تا در آینده داستان، شعر و نمایشنامه بنویسد.

توصیه هایی برای والدین:

* به بازی کودکان اهمیت دهیم، زیرا زندگی آن ها در بازی، شکل واقعی به خود می گیرد

* تلاش کنیم تا بازی های کودکان متناسب با فرهنگ و ارزش های خانواده باشد.

* با دقت در تفکرات خلاق و پویایی کودکان در حال بازی می توانیم با چگونگی شخصیت آن ها بیشتر آشنا شویم.

*  در بازی کودکان دخالت نکنیم اما راهنما و کمک کننده خوبی باشیم.

*  با همبازی شدن با کودکان راه دوستی ها را باز کنیم و راه پنهان کاری های دوره نوجوانی را ببندیم.

* کاری کنیم که بازی به صورت تجربه ای لذت بخش در ذهن کودک باقی بماند.

*  برای متوقف کردن بازی از امر و نهی استفاده نکنیم.

* با توجه به روحیه کنجکاو کودک، به گونه ای او را راهنمایی کنیم که به تفکر مثبت و اندیشه خلاق و سازنده دست یابد.

* مراقب باشیم که محیط بازی موجب آسیب جسمی، فکری و یا روانی نشود.

* در انتخاب نوع بازی، به سن، جنس و توانایی های فرزندمان توجه کنیم

* نوع و مدت زمان بازی فرزندمان را طوری کنترل کنیم که از فشارهای هیجانی و روحی بیش از حد دور باشد ( به ویژه بازی های رایانه ای(

* برای انتخاب الگوهای صحیح، زمینه مناسبی را برای بازی های تقلیدی کودکانمان فراهم نماییم.

*  از محدود کردن کودک در هنگام بازی بپرهیزیم.

*  وسایل بازی را مناسب سن و رشد جسمی و ذهنی کودک تهیه کنیم.

* آداب اجتماعی و چگونگی رفتار با دیگران را ضمن همبازی شدن با کودکان می توانیم به صورت غیر مستقیم به آنها بیاموزیم.

* به مطالب و نحوه بیان کودکان در بازی به خوبی توجه کنیم، زیرا احساسات و مشکلات زندگی واقعی آن ها در بازی منعکس می شود.

*  برای انتخاب همبازی های خوب، فرزندمان را غیر مستقیم راهنمایی کنیم، زیرا رفتارهای یک همبازی خوب تاثیر بسیار مثبتی در آینده او خواهد داشت.

* اگر در حضور فرزندمان با وسایل موجود در خانه برای او اسباب بازی ( ماشین، عروسک و ... ) بسازیم، ارتباط عاطفی میان ما و کودکان تقویت خواهد شد.

*  برای تقویت حس همکاری و مسوولیت پذیری فرزندمان با او توافق کنیم که پس از بازی، اسباب بازی های خود را جمع کرده و سر جایش بگذارد وگرنه دفعه بعد اجازه استفاده از آن ها را نخواهد داشت.

*  از فرزندمان بخواهیم که اجازه دهد تا همبازی هایش از اسباب بازی های او استفاده کنند، زیرا این کار موجب تقویت حس نوع دوستی و تسهیل در ارتباط با دیگران می شود.

* اسباب بازی گران قیمت ممکن است وسیله بازی مفیدی نباشد. هنگام خرید توجه داشته باشیم که اسباب بازی باید بتواند قدرت خلاقیت و سازندگی فرزندمان را رشد دهد. وسایل بازی جور کردنی، پازل ها، خمیر بازی، گل رس و ... اسباب بازی های مناسبی به شمار می روند.

* اگر کودکان در هنگام بازی با هم اختلاف پیدا کردند اجازه بدهیم خودشان مشکل را حل کنند. در صورتی که اختلاف تشدید شود فقط آن ها را از هم جدا کنیم و هرگز از یکی از طرفین، جانبداری نکنیم.

* اجازه دهیم بچه ها با هم دوست شوند و بازی کنند، از وارد شدن به محیط بازی کودکان بپرهیزیم.

* از همبازی شدن کودکان با افراد بزرگتر از خود به ویژه "نوجوانان و جوانان" اکیدا جلوگیری کنیم.

* کودکان همواره نیازمند بازی هستند، پس اسباب بازی های مناسب هر مکان را همراه خود داشته باشیم.

* کودکان باید به مجموعه ای از بازی های جسمی، اجتماعی، عاطفی و ذهنی بپردازند. هنگامی که فقط یکی از بازی ها را انجام می دهند ( مثلا بازی های رایانه ای )، از رشد اجتماعی، جسمی و عاطفی محروم شده و احتمال بروز عصبانیت و پرخاشگری در آن ها افزایش می یابد.

منبع :
سردبیر: حسن زارعیان
اعضای تحریریه: فاطمه امینیان – پرویز رزاقی – عباس فرهادی ثابت – حسن زارعیان – بهمن معین نیا
ویراستار: فرهنگ فرهی

 

تاریخ ثبت: 1383/11/04
آخرین ویرایش:1383/11/04

نویسنده: انجمن علمی آموزشی مدرسین تهران

 

نظرات 1 + ارسال نظر
shadmehr شنبه 13 فروردین‌ماه سال 1390 ساعت 12:39 ق.ظ http://xjalebx.blogsky.com

salam webe khoshkeli dari be manam sar bezan..
age ba tabadol link moafeghi bem begooo
montazeram nazar yadet nareha bodo bia

سلام
مرسی از تعریف تون برای وبلاگ نصفه و نیمه ام
لطفاْ بگید با چه عنوانی لینک کنم
و در صورت امکان وبلاگ من رو نیز لینک کنید
با تشکر

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد