- International congress of Pediatric Neurology ( کنگره مغزو اعصاب کودکان)

اولین کنگره بین المللی و دوازدهمین کنگره کشوری مغز و اعصاب کودکان از تاریخ 8 لغایت 10 شهریور ماه 1391 در زنجان برگزار خواهد شد. از این رو خواهشمند است در صورت تمایل به شرکت ، خلاصه مقالات خود را حداکثر تا تاریخ 30 تیر ماه 1391 به دبیرخانه این کنگره ارسال نمایید . برای کسب اطلاعات بیشتردر مورد محورهای پژوهشی لطفا فایل پیوست را ملاحظه و به پایگاه اینترنتی کنگره مراجعه فرمایید.


آدرس پایگاه اینترنتی کنگره

pedneuro12.zums.ac.ir

نگرانی های کودکان

نگرانی در واقع نوعی ترس خیالی است که رابطه مستقیمی با انگیزه های موجود در محیط کودک ندارد . ریشه نگرانی های کودکان ممکن است تصور و تجسم پدیده ها و موقعیتهایی باشد که در صورت به وقوع پیوستن زیان آور و یا خطرناک باشد. علل متفاوتی می تواند سرمنشاء بوجود آمدن نگرانی های دوران کودکی باشد عواملی همچون شنیدن، خواندن داستانها و یا دیدن برنامه های تلویزیونی و تصاویر ناخوشایند و حتی مکالماتی که حاوی مطالب نگران کننده می باشد و در جمع بزرگسالان مطرح می گردد.

بدیهست نگرانی در مراحل خردسالی وجود نداشته و تنها پس از آن که کودگ توانایی به تصویر کشیدن و تجسم پدیده ها و موقعیتها را به دست می آورد نگرانی نیز در وی مشاهده می گردد. مواردی همچون نگرانی ، استرس ، اضطراب و ....... در تمامی انسانها چه کودک و یا حتی بزرگسال طبیعی به نظر می رسد ولی در صورتیکه این موارد ادامه دار شود و زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد توجه به آن ضروری خواهد بود و مهمتر اینکه گاهی والدین ترس و نگرانی را با هم اشتباه گرفته فارغ از اینکه این دو مقوله ای جدا از هم هستند و بیشتر ترس های کودکان در واقع ترس نیستند بلکه نگرانی های آنان نسبت به وقوع حوادث و رخ دادهای زندگی شان است .

همانطور که ترس در هر سنی متفاوت است نگرانی نیز در میان کودکان در هر سنی علتهای متفاوتی دارد. پژوهشهای روانشناسان علت های شایع نگرانی کودکان را اینگونه ارزیابی کرده است :

مواردی از قبیل : مسائل خانوادگی ، تحصیلی ،که البته با افزایش سن نگرانی کودک در امور تحصیلی  بیشتر
می گردد و یا بیماری افراد خانواده ، فکر تنبیه احتمالی از سوی والدین و مربیان، دیر رسیدن سر کلاس درس، گزارشات معلمان مدرسه،  عقب ماندن از همکلاسی ها و یا موضوعاتی از قبیل : نگرانی از دست دادن والدین که خود ریشه در روابط نامناسب والدین داشته حتی تخیل و تصور مردن و کشته شدن که از دیدن فیلمها و تصاویر نامناسب و یا در مجاورت گروه های نامناسب قرار گرفتن نشات می گیرد بدیهیست محیط اجتماعی کودکان در نوع نگرانی های آنان تاثیر بسزایی دارد.

توجه به این مسئله ضروری است که استمرار و تشدید نگرانی برای مدت زمان طولانی سبب ایجاد اضطراب و ناراحتی های ذهنی دردناکی در کودک می گردد که از پیش بینی آسیب های احتمالی منتج می شود. البته برخی از اضطرابها نیز همانند نگرانی ها بی دلیل اند و ناشی از آشفتگی درون شخص است نه عوامل خارجی . کودکانی که بیش اندازه دچار نگرانی می شوند مستعد ابتلاء به اضطراب بوده و در نهایت سلامت ، شخصیت و تعادل روان آنان مختل می گردد . با توجه به اینکه دوران کودکی از اصلی ترین و مهم ترین برهه های شکل گیری شخصیت فرد است اختلال در این دوران به هر نحوی سبب بوجود آمدن مشکلات فراوان روانی و رفتاری در بزرگسالی فرد
می شود و جالب تر اینکه کودکان نیز همانند بزرگسالان از علت حقیقی اضطرابهای خود بی خبرند و نمی دانند که ناراحتی های درونی شان سبب ساز این اضطراب می باشد و وظیفه والدین است که با آگاهی دادن به کودکان نسبت به محیط اطراف و صحبت در خصوص نگرانی هایشان آنان را آرام نموده و از حمایت و پشتیبانی خود مطمئن سازند.

جهت پیشگیری از عواقب ناخوشایند نگرانی های کودکی روانشناسان معتقدند مد نظر قرار دادن اصول ذکر شده در ذیل کمک بسیاری به والدین جهت جلوگیری از ایجاد نگرانی و تنش در کودکان می نماید:

-         استفاده از فیلمها ، داستانها و منابع مناسب سن کودک : روانشناسان بر این باورند اصول صحیح پرورش کودک این است که با وی مطابق سن و سال اش برخورد شود و هیچ گاه در مکالمات با کودکان والدین نباید احساس کنند آنها باید بیشتر از سن شان بدانند . طی نمودن مراحل رشد بر اساس سن کودک بصورت طبیعی ضروری به نظر می رسد . دیدن فیلمها و تصاویر نامناسب با سن زمینه ساز بروز بسیاری از اختلالات رفتاری و ناسازگاری های اجتماعی در کودکان می گردد.

-         قرار گرفتن در گروه های همسالان با نظارت والدین : گروه همسالان بهترین مکان برای پرورش و رشد کودکان می باشد ولی نباید فراموش کرد تعامل کودک در این گروه ها باید تحت نظارت والدین صورت گیرد به دلیل تفاوتهای فرهنگی و اینکه هر کودکی با روش تربیتی خاص خانواده خود پرورش یافته است بهتر آن است کودک همزمان با تعاملات اش با گروه همسالان از دوستی با والدین نیز بهره برده و با بوجود آمدن احساس اعتماد در کودک وی بتواند به راحتی تمامی نگرانی هایش را با والدین در میان بگذارد.

-         همراه نبردن کودکان به مکانهای که متناسب با سن آنان نمی باشد: طبیعی است برخی از میهمانی ها و حتی جلسات به هیچ عنوان مناسب حضور یک کودک نخواهد بود بهتر است در این مواقع والدین تدبیری بیندیشند که در حین انجام امور روزمره خود در مکان هایی که نمی توانند فرزندشان را همراه خود ببرند وی را به مهد کودک و یا یک آشنا مطمئن بسپارند. محیط های نا آشنا و نامانوس و یا حتی دلهره آور سبب بوجود آمدن تنش  و نگرانی در کودکان می گردد.

-         دادن احساس امنیت به کودکان: والدین باید به کودکان خود احساس اطمینان و اعتماد کامل را منتقل نمایند به نحوی که کودک احساس کند هر زمان که نیاز باشد والدین در دسترس وی بوده و او را در امور راهنمایی و حمایت خواهند کرد در صورتی که کودک بنا به هر دلیل احساس ناخوشایند عدم امنیت داشته باشد مدام مضطرب و نگران خواهد بود و خود را در برابر دنیای بیرونی بی دفاع احساس می کند.

-         حمایت و پشتیبانی همه جانبه والدین : البته به نه بدین معنا که وابستگی ایجاد گردد منظور این نیست که کودکان وابسته به والدین تربیت شوند بلکه هدف این است که آنان آگاه باشند در هر شرایطی می توانند از مشاورت و حمایت والدین بهره ببرند کودکان نیز نیاز دارند اموری را به تنهایی مدیریت نمایند تا اعتماد به نفس لازم برای ورود به اجتماع را کسب نمایند . حمایت بیش از اندازه والدین سبب از بین رفتن اعتماد به نفس کودکان می گردد.

-         تفریحات سالم و پر نمودن اوقات روز کودکان با تفریحات سالم و جلوگیری از پیدا کردن ساعات تنهایی : تنهایی برای هر فردی دردناک است حتی کودکان زمانیکه آنان زمان طولانی را تنها بمانند با توجه به قدرت تصور و تخیل شان ممکن است از دیده ها و شنیده هایشان تصویر سازی نموده و تصویر سازی های ذهنی ناخوشایندی داشته باشند یکی از وظایف اصلی والدین پر نمودن روز و برنامه ریزی مناسب برای کودک است . آنچه که والدین برای کودکان خود می خواهند شادی و آرامش است و رسیدن به این هدف تنها در سایه داشتن برنامه و هدف امکان پذیر است.

                                                                   ستاره حمیدی

بنویس و آرام شو

پریشانی خاطر و هیجانات زندگی در قرن حاضر گاه فشار روحی و روانی زیادی بر انسانها وارد می نماید مشغله های کاری، روابط عاطفی، اجتماعی و....همه و همه گاه به طرزی باور نکردنی احساسات آدمی را دستخوش تحول می‌کنندگاهی این احساسات مثبت و خوشایند است که سبب ارتقاء سلامت روانی و روحی فرد می‌گردد و درمواقعی نیز احساسات منفی و ناخوشایند که منجر به بهم ریختگی و پریشانی خاطر فرد می‌گردد و در نهایت این پریشانی خاطر به شکلهای مختلف اعم از اضطراب ، پرخاشگری ، استرس و بیماری های روان تنی بروز پیدا می‌کند . گاه کنار آمدن با سیل عظیم احساسات و هیجانات چه منفی و گاه مثبت برای آدمی سخت و دشوار می گردد . در شرایطی نیز فرد بنا بر وقایع و احساسات خود ملزم است تصمیاتی اتخاذ نماید که نیازمند آرامش و ثبات است حجم زیاد احساسات آدمی وی را از تصمیم گیری مناسب باز می دارد زمانی یک فرد می تواند درست تصمیم گیری کند که بر احساسات و هیجانات خود مسلط بوده و تمامی جوانب را بسنجد با توجه به اهمیت کنترل احساسات و هیجانات لازم و ضروری به نظر می رسد زنان و مردان تکنیک هایی را در این زمینه بیاموزند و از آن در مواقعی که سیل عظیم هیجانات بر آنان مستولی گشته است جهت به آرامش رسیدن بهره جویند یکی از روشهایی که روانشناسان بسیار توصیه می نمایند "نوشتن احساسات و هیجانات" می باشد این تکنیک شاید در ظاهر بسیار ساده و بی اهمیت باشد ولی آنچه مهم است تاثیر شگفت انگیز این تکنیک است . مزایای ترفند نوشتن احساسات و افکار به شرح ذیل می باشد :

1.      نوشتن سبب تفکیک احساسات می شود : در زمان اوج هیجانات احساسی نوشتن تک تک احساسات و تحلیل آن بر روی کاغذ سبب می گردد فرد به راحتی بتواند احساسات مثبت و منفی خود را تفکیک نماید گاهی بسیاری از سردرگمی های انسانها ناشی از نداشتن شناخت صحیح احساساتشان است . وقتی فرد بتواند به شناخت صحیحی از احساسات خود برسد به خوبی علت فوران احساسات و هیجانات اش را در می‌یابد .

2.      تشخیص صحیح از نادرست : با شناخت احساسات فرد به راحتی خواهد توانست بر شرایط اش تسلط یافته و مسیر صحیح را تشخیص دهد آگاهی اولین قدم تصمیم گیری مناسب می باشد.

3.      تصمیم گیری عاقلانه : پس از شناخت احساسات و آگاهی از علت بهم ریختگی احساسی و افکار فرد با توجه به اطلاعات شفاف سازی شده ای که مکتوب نموده است قادر خواهد بود تصمیم گیری عاقلانه و منطقی داشته باشد .

4.      پیشگیری از رفتارهای ناخودآگاه و ناشیانه ناشی از فوران احساسات : تسلط بر خود و شرایط حاکم بر زندگی به فرد کمک خواهد کرد از بروز ناخودآگاه و ناشیانه احساسات اش جلوگیری کند . گاهی  واکنش های سریعی که حاصل فوران احساسات است نه تنها کمکی به رفع مشکل فرد نخواهد کرد بلکه سبب برهم خوردن تعادل ولی و آسیب دیدن روابط اش با اطرافیان می‌گردد. به این طریق وی خواهد توانست سنجش دقیقی از محیط اطراف و توجه به تاثیر نوع رفتار فرد و تصمیم گیر اش بر زندگی اطرافیان داشته باشد.

5.      رسیدن به وضوح بیشتر : نوشتن احساسات و افکار سبب وضوح بیشتر مسئله و تفکیک پذیری احساسات درهم تنیده شده فرد را می دهد، به وی اجازه خواهد داد با شفافیت بیشتری مسائل را تحلیل نماید.

6.      و در نهایت تخلیه احساسات و هیجانات و احساس آرامش : یکی دیگر از مزایایی نوشتن افکار و احساسات تخلیه احساسات و هیجانات منفی است و برون ریزی آن انرژی منفی که درون فرد جای گرفته است با این تخلیه هیجانی فرد به احساس آرامش بیشتری دست خواهد یافت .

                                                                  ستاره حمیدی

ناسزاگویی

ناسزا گویی

متاسفانه ناسزاگویی در سخنان روزمره افراد بسیار شایع شده است با توجه به آمارهای پژوهشگران اجتماعی 4 الی 13 درصد کلام روزانه افراد را ناسزا گویی ها تشکیل می دهند . بررسی ها نشان داده انگیزه اصلی ناسزاگویی مردم اغلب انتقال احساسات و هیجانات منفی و بروز خشم می باشد .

در این آمارها مردها بیش از زنان به این عمل مبادرت نموده و در بروز احساسات خود الفاظ نامناسب استفاده می‌کنند و جالب اینکه اکثر افرادی که از کلمات و جملات ناخوشایند استفاده می کنند زمانی که ا حساس کنند افرادی در کنارشان هستند که از این رفتار بیزارند خود را کنترل و این  الفاظ را بر زبان نمی آورند.

متاسفانه ناسزا گویی یکی از مسائلی است که سبب بروز اختلاف بین زوجین گشته و آنان را از یکدیگر ناراحت و دلزده می‌کند . بر زبان آوردن الفاظ و کلمات ناخوشایند چه از جانب زن و یا مرد سبب بروز جوی نا خوشایند همراه با تنش در خانواده می‌گردد کلمات نامناسب حاوی انرژی های منفی بسیاری هستند که با بیان کردن آنها انرژی منفی را به تمامی افراد خانواده منتقل می‌گردد و از سوی دیگر تاثیرات نامطلوب بر روابط زن و مرد و تربیت فرزندان خواهد داشت .

نباید فراموش کرد بکار بردن ناسزا در جمع وجه شخصی را تخریب و بر نوع قضاوت اطرافیان نسبت به فرد و شریک زندگی اش تاثیر فراوانی خواهد گذاشت . بسیاری از زنان و مردان از ناسزاگویی شریک زندگی خود خسته و گاهی ترجیح می دهند از وی دور بوده تا کمتر ناسزا شنیده و انرژی منفی حاصل از این نوع مکالمه را تحمل نمایند . بدیهیست فردی که به ناسزا گویی به مدت زیاد عادت کرده باشد به سختی قادر به ترک این رفتار خواهد بود .

در این مواقع اکثر زنان و مردان تصور می کنند برخورد خشن و تذکر خشونت آمیز کارساز خواهد بود غافل از اینکه نه تنها این روش کمکی نمی کند بلکه فرد حالت تدافعی گرفته و تغییر در رفتارش ایجاد نمی کند .

روان شناسان بر این عقیدده اند جهت برخورد با زن و یا مردی که اقدام به بدزبانی و ناسزا گویی می‌کند بهترین روش استفاده از کلام صریح اما غیر پرخاشگرانه است .

می توانید با صراحت این گونه عمل کرد :

-         می توان خواهش کرد کمتر از کلمات و الفاظ ناخوشایند استفاده و بیان شود کلام نامناسب چه تاثیر نامطلوبی بر اطرافیان می گذارد.

-         بیان احساسات : باید بداند همسرش از این رفتار ناراحت می شود می توان این گونه بیان داشت :"دوست ندارم فردی که در کنارش هستم ناسزا بگوید در صورتی که این کار را کمتر انجام دهی در حقم لطف بزرگی می کنی " بهتر است از احساس واقعی شریک زندگی اش نسبت به رفتاری که نشان می دهد مطلع باشد .

-         همدلی : همه انسانها زمانی که احساس کنند اطرافیان آنها را درک می کنند از خود انعطاف پذیری بیشتری نشان می دهند . با توجه به این مسئله بهتر است با وی هم جهت شده و بیان کرد درست است که اکثر مردم مرتب ناسزا می گویند این مسئله مرا بسیار ناراحت می کند ، خواهش می کنم در حضور من الفاظ نامناسب بکار نبر. و یا ذکر شود درست است که روز خسته کننده ای داشته ای و بسیار خسته و عصبانی هستی ، آیا می توانم کاری کنم که احساس آرامش داشته باشی و کمتر عصبانیت خود را با الفاظ بد بیان کنی ؟  داشتن مکالمه ای ساده ، صریح و همراه با آرامش وی را نیز آرام کرده و محیطی مناسب را برای خانواده فراهم خواهد آورد.

-         پر رنگ نمودن اهمیت ترک این عادت : اهمیت و لزوم ترک این عادت بد با بیان تاثیرات منفی که بر خانواده و تربیت فرزندان می گذارد مهم می باشد بهتر است برای وی ذکر شود که تا چه حد این رفتار وی در نوع شخصیت و قضاوت مردم و اطرافین نسبت به او مهم می با شد.

ستاره حمیدی  

به همسرتان وابسته اید یا دلبسته

اگر دوستم داشتی حالم رو می پرسیدی

چرا امروز زنگ نزدی از اول هم می دانستم دوستم نداری ؟ اگر دوستم داشتی روزی چند با تماس می گرفتی ؟ الان کجایی ؟ چکار می کنی ؟ این جملات و جملاتی از این قبیل را بسیار از زبان زوج های جوان و یا دختران و پسرانی که دوران نامزدی و آشنایی خود را می گذرانند می شنویم  و حتی تعداد زیادی از زوجین که سالها از زندگی مشترک شان می گذرد نیز هنوز بر این باورند در هر زمان و شرایطی باید از شریک زندگی خود با خبر بوده و تمامی فعالیت های روزمره اش را کنترل کنند به عنوان مثال : حتی در راه بازگشت از محل کار به منزل و یا در طول روز مدام با شریک زندگی خود تماس تلفنی داشته و لحظه به لحظه اعمال و عملکرد اش را جویا می شوند .

تعبیر عده ای از این زوجین بر این اصل استوار است که به دلیل دوست داشتن یکدیگر مدام باید از حال هم با خبر باشند فارغ از این که طی نمودن این رویه شاید در ابتدا و برهه ای از زندگی خوشایند و دلنشین باشد اما به مرور زمان با وجود مشغله های زیاد روزانه این مدل رفتاری آزار دهنده و غیر قابل تحمل می شود و در صورتی که یکی از زوجین نسبت به این مسئله واکنش نشان دهد و به عنوان مثال بگوید : " لازم نیست هر ثانیه به من تلفن بزنی در صورت بروز مشکل و یا خبری خود با شما تماس می گیرم " همین جملات به ظاهر ساده سبب دلخوری طرف مقابل گشته و وی احساس خواهد کرد دلیل این رفتار بی توجهی به موجودیت اش بوده و یا شریک زندگی دیگر همانند روزهای اول آشنایی وی را دوست نمی دارد .

در این هنگام روان شناسان این گونه زوجین را با این سوال رودرو می کنند :" آیا شما دلبسته همسرتان هستید و یا وابسته ؟"

نمی توان توجیه این رفتار را فقط دوست داشتن و دلبستگی دانست بسیاری از زوجین عاشقانه یکدیگر را دوست می دارند اما این عشق دلیل منطقی برای رفتارهای ذکر شده نمی باشد . سوال ذکر شده همسران را به مسیری صحیح هدایت می کند دلبستگی و وابستگی دو مقوله جدا از یکدیگرند ؛ دلبستگی همان معنای دوست داشتن و در درجات بالا معنای عشق ورزی را می دهد و در مقابل اش وابستگی قرار داد . وابستگی به معنای تکیه گاه کردن دیگران .

افراد وابسته بدون حضور فردی که بدان امید بسته اند قادر به انجام کاری نبوده و به مروز زمان اعتماد به نفس خود را از دست داده و همه موجودیت و عزت نفس خود را در فرد و یا شریک زندگی خود می بیند . فرد وابسته هم از نظر احساسی، اجتماعی ، جسمانی و اقتصادی به صورت کامل به شریک زندگی خود وابسته است و قادر نخواهد بود در شرایط بحرانی مستقلاً وارد عمل گردد. وابستگی در واقع جهت رفع نیازهای اولیه و ثانویه است روان شناسان معتقدند : بهتر است زوجین در زندگی مشترک شان دلبسته یکدیگر باشند تا وابسته ، دلبسته یا همان دوست داشتن بی قید و شرط در این صورت  اگر شریک زندگی یک روز پر مشغله را داشته باشد تماس های مکرر سبب آزار وی گشته و حتی اگر نتواند تا برگشت به منزل تماسی حاصل نماید خللی در روابط و میزان عشق ، علاقه دو طرف بوجود نمی آید . در واقع دلبستگی درک متقابل را به همراه خواهد داشت .

وابستگی سبب آزار و رنجش شریک زندگی شده وی را نسبت به رابطه دلزده و سرد می کند از سوی دیگر سبب بوجود آمدن استرس ، اضطراب و نگرانی در فرد می گردد. نگرانی و ترس از دست دادن عشق و محبت شریک زندگی اثرات زیانباری بر روابط و احساسات زوجین باقی خواهد گذاشت .

بهتر است تمامی زوجین این سوال را از خود بپرسند : آیا به واقع دلبسته همسر هستیم و یا وابسته ؟ و با توجه به پاسخ دریافتی روابط خود را گسترش و یا بهبود بخشند .

-         در صورتی که پاسخ وابستگی باشد بهتر است هر چه سریع تر جهت دستیابی به استقلال عاطفی با یک روان شناس و مشاور متبحر صحبت نمایند . وابستگی در هر شرایطی سبب آزار خود فرد و اطرافیان گشته و روابط وی را تخریب می نماید.

-         گاهی ممکن است این مدل رفتاری فرد حاصل اضطراب و نگرانی درونی وی باشد و رفع ریشه این نگرانی رفتار وی را اصلاح نماید در این مواقع روانشناسان بالینی با تشخیص و تکنیک های درمانی کمک بسیاری خواهند کرد.

-         افراد دلبسته هر چند از هم دور باشند نسبت به عشق ، محبت و وفاداری یکدیگر اطمینان خاطر دارند . در صورتی که حتی برای مدتی کوتاهی از یکدیگر دور باشند احساس خطر نخواهند کرد .

ستاره حمیدی

انتشار اولین شماره مجله برخط دانش روانشناختی

بدین وسیله به اطلاع کلیه پژوهشگران و پژوهش دوستان گرامی میرساند که شماره اول مجله برخط دانش روانشناختی منتشر شد. رویکرد مجله علمی-ترویجی بوده و با هدف بررسی و انتشار سریع پژوهش های حوزه روانشناسی، امید است که بتواند مأمنی برای پژوهشگران این حوزه باشد.

علاقه مندان جهت کسب اطلاع بیشتر میتوانند به وبسایت مجله مراجعه کرده و همچنین از صفحه نمایه مقالات را به صورت رایگان دریافت کنند. نویسندگان گرامی میتوانند از طریق بلاگ مجله از فرایند بررسی مقالات خود آگاه شوند.

فهرست مقالات شماره اول مجله

1- بررسی تطبیقی و تحلیلی ویژگی‌های برنامة درسی مؤسّسات آموزش عالی از راه دور کشورهای انگلستان، هند و ایران
رضا فضلعلی زاده، احمد آقازاده، قدسی احقر

2- تعلل‌ورزی (مفاهیم، علل، پیامدها و راه‌کارها)
زهرا رجب‌پور، سعید فرمانی، حبیب امانی

3- رشد احساس معنا در کودکان
لیلا طالب زاده شوشتری، احمد خامسان

4- معرفی مدل‌یابی معادلات ساختاری به‌روش حداقل مجذورات جزئی (PLS-PM) و کاربرد آن در پژوهش‌های رفتاری