شناخت احساسات و عدم سرزنش خود

اکثر ما در طول روز رفتارهای از خود بروز می دهیم و سخنانی بر لب می آوریم که بصورت ناخودآگاه خود را افسرده و غمگین می کنیم در بیشتر مواقع زمانی که افراد احساس افسردگی و غمگینی می کنند به دنبال بهانه ای برای افسردگی شان می گردند . به عنوان مثال : شغل مناسب ندارم ، همسرم رفتار خوبی ندارد ، رئیس  ام بد اخلاق است و این ها مرا افسرده و ناراحت می کنند . و برخی افراد در برابر مشکلات و مسائل روزمره که سبب ناراحتی و خشم شان می شود به جای توجه به احساس واقعی شا با جملات مخرب به خود حمله می کنند و خود را شکست می دهند و از سویی دیگر از خود می پرسند چرا حال شان خوب نیست چرا افسرده و غمگین اند ؟ چرامضطرب و پریشان هستند ؟ فارغ از اینکه خودشان ناخودآگاه سبب بروز این حالت های روانی هستند به مثال زیر دقت کنید : هنگامی که فردی از دست دوست ، همکار، همسر ، خانواده اش ناراحت و خشمگین است و جملاتی از همانند جملات ذیل را بکار می برد :

-         تقصیر خود است ، من یک احمق ام نباید به او توجه زیاد می کردم.

-         لعنت به من چرا آن لحظه جواب کار اش را ندادم .

-         تقصیر خودم است باید در انتخاب دوست و یا شریک زندگی دقت بیشتری می کردم .

-         اگر من این کار رو نمی کردم اینطور نمی شد .

-         اگر من اون حرف را نمی زدم این اتفاق نمی افتاد .

-         اگر من اون حرف را نمی زدم همسر، دوستم ، همکارم عصبانی نمی شد  .

به جملات بالا دقت کنید در روز چند بار این جملات را به کار می برید ، جملاتی که همه شان فقط و فقط یک پیام را می رساند و یک کارکرد دارد و شما را مغلوب می کند شما خود را با این جملات سرزنش و به خود حمله می کنید و حاصل این سرزنش یک احساس بد درونی بیش نیست که سبب افسردگی و مضطرب شدن تان می شود .

حال سوال اینجاست چگونه باید مانع این خود تخریبی شد ؟ چگونه باید این عادت مخرب سرزنش خود را از بین برد ؟ تنها را دیدن احساس واقعی تان پس از ناراحتی از دست مشکلات و مسائل روزمره است ، جهت رسیدن به این هدف تکنیک ذیل به شما کمک فراوانی خواهد کرد :

زمانی که در امور روزمره از دست فردی عصبانی  و خشمگین می شوید باید سریعاً توجه خود را به درون تان جلب کنید مسلماً بر حسب عادت به جملات قدیمی  و سرزنش گر پناه می برید و هر زمان که خود را در این حالت یافتید به خود تلنگری بزنید به مثال ذیل دقت کنید :

جمله مخرب و سرزنش گر :" تقصیر من است که همکارم به خود اجازه داده این گونه با من صحبت کند "

تلنگر : باز هم دارم خودم را سرزنش می کنم و به خود حمله می کنم .

از خود بپرسید : هم اکنون چه احساسی نسبت به رفتار و خود این فرد دارم ؟ ( با خود صادق باشید )

ممکن است جواب این باشد : بله از دست همکارم عصبانی هستم و درونم عصبانیت را حس می کنم و باید در این مورد با او صحبت کنم .

در این تکنیک و روش شما نه به خود حمله می کنید و نه به همکار و فردی که شما را خشمگین کرده ، بلکه شما فقط احساس واقعی تان را می بینید و پس از آگاهی از احساس واقعی تان قادر خواهید بود آن را مدیریت کنید . در این حالت حتی شما دیگر در انظار پرخاشگری نکرده و مضطرب و افسرده نمی شوید و احساسات تان را سرکوب نمی کنید بلکه به احساسات خود احترام گذاشته و آنها را شناخته و نسبت به حضور احساسات تان آگاه می شوید .

فراموش نکنید برای شروع جملات را با صدای بلند و یا زمزمه با خود تکرار کنید با خود صحبت کردن و بیان احساست واقعی غیر طبیعی نیست هنگامی غیر عادی رفتار می کنید که احساسات واقعی تان را در زیر سرزنش خود پنهان می کنید و به جای بروز صحیح احساس خشم به فردی که شما را  عصبانی کرده در ظاهر می خندید و در باطن خود را شماتت می کنید در این  حالت شما به خود و احساس تان خیانت خواهید کرد . 

ستاره حمیدی - رواندرمانگر