آیا کودک من تاخیر رشدی دارد ؟

اکثر زوج‌های جوان پس از ورود نوزاد به خانواده دچار حساسیت‌ها و نگرانی‌هایی در مورد سلامت فرزند خود می‌شوند ، تلاش خود را می‌کنند کودک شان را از تمامی ابعاد بررسی و زیر نظر یک متخصص تائید سلامت نهایی داشته باشند با توجه به بروز برخی مشکلات کودکان در دوره های رشدی برخی دچار کندی و یا تاخیر می‌شوند و این مسئله والدین را آشفته و نگران می سازد . البته نگرانی والدین طبیعی است و بررسی لحظه به لحظه رشد و واکنش های کودک ضروری به نظر می رسد . به عنوان مثال والدین نگران مسائلی همچون : زمان صحبت کردن و به کار بردن آواها و ضمیرها و یا مهارتهای خودیاری همچون ( پوشیدن لباسها ، کفش و.... ) مهارتهای حرکتی (زمان راه رفتن – چهاردست و پا رفتن و ....) هستند نباید فراموش کرد تمامی کودکان مراحل رشدی خاصی را طی می‌کنند با توجه به این که تفاوتهای فردی آنان و عوامل ژنتیکی گاهی تاخیرهای را در روند رشد ایجاد می کند. برخی زودتر راه می روند و برخی دیگر دیرتر از موعد مورد نظر و تعدادی ازکودکان بر حسب شرایط محیطی زودتر گام برداشته و عده ای دیگر دچارتاخیر حرکتی هستند بنا بر دلایل متفاوت اعم از ژنتیکی ، مشکلات فیزیولوژیکی و یا حتی فقرمحیطی و کم تحرکی کودک .

طبیعی است نگرانی های والدین باید هر چه سریعتر تحت بررسی و مطالعه قرار گیرد و مشکلات احتمالی به سرعت شناخته شده و راهکارهایی جهت پیشگیری و یا روش های درمانی اتخاذ گردد.

روانشناسان و پزشکان تاخیر در رشد را اینگونه تعریف می‌کنند : "هنگامی‌که کودکی نتواند در محدودی زمانی نرمال به مرحله خاصی از رشد دست یابد " این تاخیر می‌تواند در یک یا چند زمینه باشد : مهارتهای حرکتی ضعیف یا درشت (مثل پریدن و چیدن بلوکها)؛ مهارتهای ارتباطی و زبانی (صحبت کردن و درک مطلب)؛ مهارتهای خودیاری (مثل توالت رفتن و لباس پوشیدن)؛ و مهارتهای اجتماعی (مثل برقراری ارتباط چشمی و بازی کردن با دیگران) و....

کلیرلرنر متخصص‌رشدکودک معتقد است:«باید به خاطر داشته باشیم علیرغم پیشرفت نوعیِ رشد در‌سیری معمولی وصعودی، کودکان با سرعتهای متفاوت و به طرق مختلف رشد می‌کنند» به عنوان مثال یک کودک 25 ماهه ممکن است به دلیل کنجکاوی زیاد مهارتهای حرکتی اش بالا باشد ولی بدلیل بی علاقگی به نقاشی نتواندبه راحتی خوب نقاشی کند در این زمینه لرنر می گوید : «آنچه اهمیت دارد رشد رو به جلوی کودک در همه زمینه ها است.»

همانطور که ذکر شد بسیاری از والدین نسبت به سنی که کودکشان مهارتهای حرکتی همچون راه رفتن و از پله بالارفتن را بدست می آورد، اینکه آیا زودتر از موعد کودکشان موفق به راه رفتن شده است یا دیرتر برایشان دارای اهمیت ویژه ای می باشد نباید فراموش کرد حساسیت بیش از حد نسبت به این موارد سبب نگرانی و اضطراب مداوم والدین می‌گردد برای داشتن آرامش بهترین راه این است که با مراحل رشدی کودکان تا حدودی والدین آشنا بوده و در این مسیر کتابهای راهنما کمک فراوانی به پدر و مادرهای جوان می کند. بدیهیست آشنایی با دروه های رشدی و خصوصیاتی که در هر دوره کودکان کسب می نمایند تاثیر بسزایی در آرامش والدین خواهد داشت.

برای بسیاری از والدین سوال برانگیز است که علل تاخیر رشدی کودکشان چه می تواند باشد بررسی ها نشان داده است برخی اوقات تاخیر در رشد علت پزشکی دارد همانند زایمان زودرس ویا مسائل ژنتیکی حتی بیماری شدید و تصادفات و در مواقعی تاخیر زبانی و کلامی ممکن است ناشی از اختلال شنیداری یا مشکلی در حنجره، گلو یا حفرههای دهان یا بینی باشد و یا مشکلات مربوط به « برقراری ارتباط » ممکن است در اثر مشکل سیستم مرکزی اعصاب ایجاد شده باشند. با این تفاسیر اغلب اوقات هیچ دلیل پزشکی برای توضیحِ تاخیر در رشد نمی‌توان ارائه داد.

همان‌طورکه ذکر شد نباید در این زمینه حساسیت بیش از حد به خرج داد اما داشتن دقت نظر الزامی است و والدین با درنظر گرفتن رفتارهای کودک و در صورت ایجاد نگرانی نسبت به واکنش های کودک باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنند برای بررسی کافی است مراحل زیر را مد نظر قرار دهند:

-         از حس خود کمک بگیرید : والدین بهتر از هر کس دیگر کودک خود را می شناسند و به خوبی بر عادات وی واقف هستند و هر واکنش ناآشنا را به سرعت شناسایی می کنند.

-         یادداشت برداری از ملاحظات تان پیش از قرار ملاقات با پزشک مفید است : تمامی آنچه به نظر والدین عجیب و یا باید بررسی شود بهتر است به محض رویت مکتوب شود تا موردی از چشم دور نگه داشته نشود.

به سوالات ذیل پاسخ دهید :

-          آیا چیز به خصوصی در راه رفتن یا حرف زدن کودک غیر طبیعی است؟

-          آیا به نظر می رسد مرحلهای از رشد را که باید زودترها از آن می گذشت جا انداخته شده است ؟

-          آیا نشانهای خاص از تاخیری فیزیکی یا تاخیر در زبان آموزی و ارتباطات مشاهده می کنید ؟

-         آیا  کودک در بازی با همسالان رفتارهای غیر طبیعی از خود بروز می دهد؟

-         آیا کودک قادر به سازگاری با همسالان خود در هر دوره زمانی می باشد ؟

-         آیا کودک به میزان طبیعی خوابیده و یا گریه می کند؟

پس از پاسخ به این سوالات در صورتی که احساس نگرانی در والدین پابرجا بود بهتر است هرچه سریعتر کودک را به پزشک خودش ارجاع داده و در صورت لزوم با تجویز پزشک یک کاردرمانگر و گفتاردرمانگر مهارت های کودک را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند .

	ستاره حمیدی
	کارشناس ارشد روانشناسی

رشد خلاقیت در کودکان

مقدمه

مطالعات روان‌شناسان درباره خلاقیت نشان داده است که خلاقیت نیز همانند سایر جنبه‌های انسان از الگویی پیروی می‌کند. به نظر آنها خلاقیت در اوایل زندگی و ابتدا در بازی کودک ظاهر می‌شود و به تدریج در جنبه‌های دیگر زندگی از قبیل کار ، مدرسه ، فعالیت‌های تفریحی و مشاغل تجلی می‌کند. ابتکارات یا تولیدات خلاق در طول سال‌های 30 و 40 به اوج می‌رسد. بعد از آن حالت فلات پیدا می‌کند، به تدریج کاهش می‌یابد.

اریکسون ، میان‌سالی را سن بحرانی نامیده است که در آن تولید یعنی تمایل به خلق یا به وجود آوردن یا رکود حکمفرما خواهد شد. به عقیده روان‌شناسان عوامل محیطی از قبیل فقر بهداشتی ، اوضاع و احوال خانوادگی ، فشارهای مالی و نبودن وقت آزاد در به اوج رسیدن خلاقیت مؤثرند و شواهد دال بر کاهش آن به سبب محدودیت‌های موروثی وجود ندارد.

عوامل تسریع‌کننده در رشد خلاقیت

*وقت: کودکان برای خلاق شدن وقت زیادی لازم دارند تا با افکار و مفاهیم درگیر شوند و با آنها بازی کنند و آنها را به اشکال نو و ابتکاری در آورند.

*ترغیب و تشویق: کودکان برای خلاقیت و خلاق بار آمدن به تشویق و ترغیب نیاز دارند و انتقاد مانع خلاقیت ایشان می‌شود.

*مواد: بدیهی است وجود مواد گوناگون مثلا کاغذ ، خمیر و…برای تحریک خلاقیت در کودکان ضرورت دارد.

*محیط محرک: محیط خانه و مدرسه باید با تشویق و راهنمایی کودکان در کاربرد مواد و اشیا ، خلاقیت ایشان را بر انگیزد.

*روابط غیر انحصاری والدین کودک: والدینی که نه حامی افراطی و نه انحصارگر افراطی فرزند خود هستند، طبعا او را به استقلال و اتکا به خویش تشویق خواهند کرد و این دو تاثیر بیشتری در خلاقیت دارند.

*روش‌های پرورش کودک: روش آزاد منشانه و آسان‌گیر در پرورش کودکان درخانه و مدرسه خلاقیت را تسریع می‌کند، در صورتی که سختگیری از آن جلو گیری می‌کند.

*فرصت کسب معلومات : خلاقیت در خلا انجام نمی‌گیرد، بلکه مستلزم کسب معلومات است که زیر بنای خلاقیت بشمار می‌رود.

جلوه‌های خلاقیت در کودکان

کودکان فرایند خلاقیت خود را درسنین مختلف به شکل‌های گوناگون آشکار می‌کنند که به جلوه‌های خلاقیت معروفند. این جلوه‌ها عمدتا عبارتند از :

جاندار پنداری

علاقه به نسبت دادن هشیاری به اشیا و موجودات غیر جاندار. این جلوه را غالبا در کودکان خردسال که هنوز نمی‌توانند جاندار را از غیر جاندار تمیز دهند، می‌بینیم، آنها از نسبت دادن صفات زندگان به موجودات غیر زنده لذت می‌برند و معمولا صفاتی را به آنها نسبت می‌کند که والدین‌شان به خود ایشان نسبت می‌دهند.

بازی سازنده

کودکان زمانی که به سن مدرسه می‌رسند و می‌توانند خیال بافی و واقعیت را از هم تشخیص دهند، توجه خود را از بازی نمایشی به بازی سازنده معطوف می‌کنند.

دوستان خیالی

دوست خیالی از شخص ، حیوان یا چیزی که کودک در عالم خیالش می‌آفریند تا نقش دوست را با او ایفا کند، زیرا بیشتر بازی‌ها برای لذت بخش بودن به همبازی نیاز دارند و کودکانی که همبازی ندارند غالبا یک همبازی خیالی برای خودشان خلق می‌کنند. کودکی که تجارب اجتماعی تلخ و ناخوشایند دارد، ممکن است همبازی خیالی را بر همبازی واقعی ترجیح دهد.

رویای بیداری

رویای بیداری مانند بازی‌ها ، فعالیتی است که شخص از پرداختن به آن لذت می‌برد. شکلی از بازی ذهنی است که معمولا خیال پردازی خوانده می‌شود تا جلوه‌های کنترل شده تخیل مشخص شود.

دروغ‌های مصلحت آمیز کودک

یکی از جلوه‌های بسیار شایع میان کودک خردسال ، گفتن دروغ‌های مصلحتی است که با دروغ‌هایی که بزرگسالان فکر می‌کنند تفاوت دارد. این گونه دروغ را کودک بر خلاف تصور بزرگسالان عملا درست می‌پندارند.

شوخی سازی

شوخی دو جنبه دارد: توانایی ادراک شوخی و دیگری توانایی تولید آن و جنبه پذیرش اجتماعی را هم باید به آن افزود، زیرا جالب یا غیرجالب بودن شوخی را اطرافیان تعیین می‌کنند. تولید شوخی مستلزم شناخت موقعیت است، همچنین با میزان علاقه شخص به پذیرش اجتماعی بستگی دارد. به این معنا که کودکان ناراضی از میزان آن طبعا به تولید شوخی انگیزش بیشتری خواهند داشت تا به هدف خود برسد. شوخی‌ها انواع ساده و پیچیده دارند که خلاقیت عمدتا در شوخی‌های پیچیده به چشم می‌خورد.

داستان‌گویی

یکی دیگر از جلوه‌های خلاقیت ، داستان‌گویی است. کودکان خلاق در انتخاب و بیان داستان مو فقیت بیشتری دارند و بهتر و بیشتر می‌توانند توجه شنوندگان خود را جلب کنند.

مفهوم خود آرمانی

مفهوم خود آرمانی آرزوی کودکان به این است که آن باشند یا آن چیز را عرضه کنند که خود دوست دارند به آن برسند. به عبارت دیگر منظور از خود آرمانی ، علاقه شخص به این است که دیگران او را آنچنان که خودش می‌خواهد دریابند. اعم از خود پنداری بدنی و خود پنداری روان‌شناختی.

منابع خود پنداری آرمانی

• والدین
• برادران و خواهران بزرگتر، مخصوصا آنهایی که موقعیت قهرمانی برای کودک دارند.
• معلمان و مربیان (هنر…)
• مشاوران اردوگاه یا خوابگاه
• رهبران گروه
• همسایگان و خویشاوندان برجسته
• قهرمانان ورزشی مدرسه و دانشگاه
• ورزشکاران حرفه‌ای

زمان آغاز تربیت جنسی کودکان

یک روانشناس و مشاوره اختلالات جنسی با تاکید بر اینکه «والدین بایستی از دوران کودکی تربیت جنسی فرزند خود را آغاز کنند»، گفت:« اگر والدین با برنامه‌ریزی درست و بلند مدت اطلاعاتی در خصوص بلوغ و مسائل جنسی در اختیار فرزندان خود قرار دهند و آرام و آرام و به تناسب سنشان این اطلاعات را در اختیار وی قرار دهند از بروز بسیاری از مشکلات رفتاری و اختلالات جنسی در فرزندانشان جلوگیری خواهند کرد.»

دکتر لیلا حیدری نسب در گفتگو با خبرنگار سلامت‌نیوز، اظهار داشت:«تربیت جنسی فرزندان به صورت ناگهانی شروع نمی‌شود بلکه والدین بایستی از دوران کودکی، تربیت جنسی فرزند خود را آغاز کنند و بدانند که چگونه به تناسب سن  فرزند خود به سئوالات جنسی وی پاسخ دهند و این آگاهی بخشی  و تربیت فرزند در هر سنی متفاوت است.»

وی افزود:« به عنوان مثال ممکن است والدین کودک 2 یا 3 ساله‌ای داشته باشند که مراقبت‌های خاص خود را لازم دارد . کودک در این سن متوجه بدن خود و تفاوت‌های جنسیتی می‌شود و این توجه باعث می‌شود که کودک راجع به بدن خود کنجکاوی هایی داشته باشد والدین بایستی مراقب کنجکاوی های بیش از حد او باشند. گاهی کودک سوالاتی درباره نحوه متولد شدن خود می‌پرسد که پاسخ والدین نباید بیشتر از نیاز کودک و آنچه که می‌داند باشد و برای پاسخ دهی به سوال او ابتدا باید دانست که این سوال چرا و چگونه در ذهن کودک شکل گرفته است و کودک چه اطلاعاتی در این زمینه دارد سپس بر اساس دانسته های کودک به او جواب می‌دهیم.»

این مشاور اختلالات جنسی تصریح کرد:« البته این قضیه فرهنگی است و بسته به فرهنگ هر جامعه و خانواده نحوه پاسخ دهی و آشنایی کودک و نوجوان با مسائل جنسی متفاوت است.معمولا در فرهنگ جامعه ما نوجوانان  اطلاعات خود را در خصوص بلوغ و مسائل جنسی از طریق منابع غیر والدینی نظیر دوستان ورسانه ها نظیر اینترنت و ... کسب می کنند و متاسفانه منابع رسمی برای اطلاع رسانی در این خصوص غفلت کرده‌اند.»

دکتر حیدری‌نسب ادامه داد:« اگر فرض بر را بر این بگذاریم که نوجوانی در مورد این مسائل از والدین خود پرسش‌هایی را می پرسد والدین بایستی با ظرافت با این مسئله کنار بیایند و نباید به انکار سوالاتی که برای وی بوجود آمده بپردازند و نه به آن دامن بزنند. گاهی والدین ترجیح می‌دهند تمام مسائل را در زمان ازدواج فرزندشان مطرح کنند اما باید بدانند اگر با برنامه‌ریزی درست و بلند مدت اطلاعاتی در خصوص بلوغ و مسائل جنسی در اختیار فرزندان خود قرار دهند و آرام و آرام و به تناسب سنشان این اطلاعات را در اختیار وی قرار دهند از بروز بسیاری از مشکلات رفتاری و اختلالات جنسی در فرزندانشان جلوگیری خواهند کرد.»

وی گفت:«در جامعه مسئله محارم و ارتباط با محارم مسئله ای جدی است که این مشکل به ندرت در میان خانواده‌ها اتفاق می‌افتد و در صورتی که این ارتباط صورت گیرد نشان دهنده سطح فرهنگی خانواده و مشکلات عمیق شخصیتی دختر یا پسر تازه به بلوغ رسیده است و ممکن است بیماری های روانی پشت این قضیه وجود داشته باشد.
نکته بسیار مهم در این میان این است که والدین و معلمان باید گام به گام با بچه ها بزرگ شوند و اطلاعاتی که در خصوص مسائل جنسی در اختیار کودک 3 ساله قرار داده می شود بسیار متفاوت با دختر 13 ساله است از طرفی عدم آگاهی دادن و طفره رفتن از پاسخ به مسائل بلوغ و  سوالات جنسی باعث می شود به کنجکاوی های نوجوان تازه بالغ شده دامن زده شود، بنابراین خانواده مهمترین موقعیتی است که بایستی اطلاعات لازم و کافی را به نوجوانش بدهد و آرام آرام به راهنمایی وی بپردازد.»

این عضو گروه خانواده و سلامت جنسی کلینیک سلامت خانواده در ادامه تصریح کرد:«نوجوان زمانی که می‌خواهد مسائلی در این خصوص را با والدینش در میان بگذارد بایستی احساس امنیت کند از طرفی خانواده باید با او صحبت کرده و به او بگویند اگر احساساتی وجود دارد برای من هم در زمان نوجوانی وجود داشته و نباید ذهن خودت رو زیاد درگیر این مسئله کنی و اطلاعاتی که در اختیار نوجوان خود قرار می دهد نباید به گونه‌ای باشد که باعث کنجکاوی های شدید او شود  تا جایی که تحریک شده و به سمت تجربه کردن و فهمیدن مسائل بیان شده روی بیاورد.»

وی تاکید کرد:«نحوه پوشش در هر خانواده‌ای بسته به فرهنگ آن دارد گاهی برخی پوشش راحتی در حضور فرزند خود دارند و وی به دیدن این گونه پوشش و لباس عادت دارد اما تغییر ناگهانی پوشش و نحوه لباس پوشیدن در حضور فرزندی و یا برادری که تا به حال با این موضوع برخورد نداشته است کار درستی نیست و تشخیص در خصوص این موضوع به عهده والدین است و گاهی ممکن است والدین به دلیل اینکه شخصیت فردی را می شناسند و می دانند  که وی فردی است که سوء نیت دارد پوشش فرزند خود را در حضور وی کنترل می کنند.»

دکتر لیلا حیدری نسب خاطر نشان کرد:«نوجوانی سن شروع صفات ثانویه جنسی و سن رشد تحولات شناختی  گسترده در فرد است و نوجوان ناگهان از نظر توانائی شناختی توانمند می شود و گاهی برخی از نوجوانان تازه بالغ شده با دیدن برخی فیلم‌ها و یا پوشش نامناسب تحریک شده و خیال پردازی می‌کنند گرچه همین توانائی‌های شناختی و توانائی خیالپردازی در نوجوان می‌تواند به شرایط غیر تحریک کننده هم تسری یابد . بهترین روش برای کنترل این موقعیت‌های ناخواسته سرمایه گذاری ورزشی – تحصیلی – شرکت در فعالیت های گروهی و ارائه آزادی های مجاز فردی در حد چهارچوب خانواده می باشد و به هرحال انضباط و انعطاف پذیری در روند آموزش و تربیت جنسی مولفه‌های اصلی هستند.»

منبع : سلامت نیوز

تربیت جنسی کودکان

خود ارضایی یک رفتار خود تحریکی که به منظور کسب لذت صورت می گیرد ، کودک خود را با دست یا شی دیگری مالش می دهد ممکن است این عمل را چندین بار در روز یا فقط یک بار در هفته انجام دهد . ا ین امر  زمانی رخ می دهد که کودک خواب آلود، خسته و تحت فشار است و بیشتر در زمانی که مشغول دیدن تلویزیون می باشد.

شروع این عمل را بیشتر در سنین پیش دبستانی می بینیم حدود یک سوم کودکان در این سن وقتی در حال کشف درباره اندام خویش هستند این پدیده را کشف می کنند و این کار را ادامه می دهند چون احساس خوبی نسبت به آن پیدا می کنند.

خود ارضایی دلایل متعددی دارد از جمله سوء استفاده جنسی همانطورکه گفته شد یکی از مهمترین سنین تحریک پذیری دوران پیش دبستانی است، لذا باید این دوران بسیار جدی گرفته شود ؛ چرا که در این صورت روان و جسمش نیز آزرده خواهد شد و تاثیر خود را برای همیشه به شکل های مختلف نشان می دهد . سوء استفاده جنسی می تواند توسط فردی اعم از پدر بزرگ، پدر، برادر و ناپدری صورت گیرد یکی از مسائل مهمی که باید مد نظر قرار داد گذاشتن کودکان در خانه همسایه و خبر نداشتن از آنها تا ساعت ها است که عواقب ناخوشایندی در بر دارد به گونه ای که بسیاری از سوء استفاده های جنسی بیرون خانه در همسایگی رخ می دهد .

دلخراشترین بعد این مسئله زمانی است که این عمل توسط یکی از افراد همخون انجام شود ، تاثیر مخربترو شدیدتری بر روی کودک می گذارد. حتی اگر سوء استفاده سطحی باشد ؛ چرا که کودک انتظار ندارد برفرض مثال پدرش به قصد لذت جنسی به او دست بزند و در این صورت چون پدر شخص برتر است و از قدرت بیشتری برخوردار است در ضمن خجالت از بیان این موضوع باعث می گردد کودک کودک ناراحتی اش را در خود فرو ریزد . در صورتی که اگر این تعرض جنسی به شکل عمیق تر توسط غیر خودی و یک  غریبه انجام شود کودک بهتر می تواند این مسئله را بپذیرد هر چند که هر دو مورد از لحاظ هیجانی کودک را تحت فشار قرار خواهد داد .

بروز این مسئله بیشتر در خانواده های است که حریم کلامی ندارند و از واژه های ناپسنداستفاده می کنند و برخی خانواده ها که به صورت آشکار برخی از مسائل خارج از محدوده سنی کودک به وضوح بیان می کنند و حتی کودک شاهد برخی صحنه های ناخوشایند در خانواده است . جدای از سوء استفاده  جنسی که مجز به خود ارضایی کودک می گردد دلایل دیگر ی هم برای شروع این عمل وجود دارد به طور مثال همانطور که گفته شد کودک در زمان کشف اندام های خود به این امر پی می برد  و چون در مرحله کشف اندام  های خصوصی خود احساس لذت می کند بارها آن را تکرار می کند در ضمن در خانواده هایی که برای کودکانشان حریمی قائل نمی شوند و در حضور کودکشان فیلمهای مشاهده می کنند که در آن مسائل جنسی بیان شده است و کودک بر اثر مشاهده این فیلم های نامناسب دست به تقلید می زند در در مرحله اول تقلید پی به احساس لذت ناشی از این عمل می برند و به دفعات آن را تکرار می کنند . برخی کودکان قسمتهای خصوصی بدن خود را در حمام بخوبی نمی شوند واین امر باعث خشکی و یا جوشهای پوستی می شود هنگامی که کودک دست به آلت  تا آن را بخاراند به وجود این پدیده پی می برد گاهی هدف کودک از  دست بردن به آلت فقط بر طرف کردن خارش یا سوزش آن می باشد نباید سریع نسبت به این عمل کودک واکنش شدید نشان داد  البته اگر این مشکل کودک درمان نشود بر اثر تحریک های متمادی توسط کودک امکان دارد این عمل را بیاموزد و و مدام آن را تکرار کند .

و در نهایت زمانی‌که کودک به هر طریقی به این پدیده پی ببردکم اتفاق می افتد که آن را به صورت کامل کنار بگذارد و هر زمان که ناراحتی و منازعه ای در منزل رخ دهد ووی تحت فشار روانی قرارگیرد به انجام این عمل می پردازد.

خود ارضائی به هیچ نوع آسیب یا صدمه جسمی منجر نمی گردد و نباید این پدیده را غیرطبیعی تلقی نمود مگر آنکه به شکل ارادی و پس از 5 یا 6 سالگی در ملاء عام انجام شود برخی وا لدین فکر می کنند کودکی که دست به این عمل می زند دچار انحراف جنسی شده و یا بی مبالات است نکته حائز اهمیت این است که نباید در برخورد با کودک واکنش شدید نشان داده شود و انجام این کار پلید و کثیف توصیف شود کودک از لحاظ هیجانی لطمه می بیند درست است که نگرش مذهبی انجام این عمل را منع می کند ولی نباید برای متوقف ساختن آن به تنبیه متوسل شد با این کار بیشتر باعث شرمندگی کودکمان خواهیم شد و تلاشمان برای حذف این مورد نتیجه ای معکوس خواهد داشت و کودک شروع به پنهان کاری می کند و دچار احساس گناه می شود وی اینجاست که برای والدین سوال پیش می آید که در برابر این مشکل کودک چه باید بکنند بهترین کار در زمانی که کودکتان را مشغول به انجام این کار می بینید این است که باوی با ملایمت صحبت کنید به زبانی ساده برایش توضیح دهید که می دانید تمایل به کار امری طبیعی است و دلایلی که وی نباید این کار را انجام دهد برایش شرح دهید .

مسئله مهمی که والدین باید به آن توجه کنند این است که باید نسبت به این مسئله نگرش واقعی داشته باشند، حقیقت این است که خاتمه بخشیدن به خودارضائی غیر ممکن است و باید بپذیرید که کودک این عمل را فراگرفته است .

-      تنها کاری که والدین می توانند انجام دهند این است که شرایطی را که کودک در آن دست به این عمل می زند را محدود کنند و از قرار گرفتن کودک در شرایط تحریک کننده جلوگیری بعمل آید.

•  سعی کنید توجه کودک را نسبت به یک فعالیت دیگر جلب کنید و دستانش را با اسباب بازی یا هرچیز دیگری مشغول نگه دارید

• کودک را از دمر خوابیدن منع نکنید مدام او را سوال پیچ نکنید وسیله ای در اختیارش بگذارید که دستهایش را مشغول کند و توجه داشته باشید که کودک نباید متوجه شود که شما نسبت به این مسئله حساس شده اید .

• سعی کنید تا آنجا که امکان دارد کودکتان را نزد غریبه برای نگهداری نسپارید حتی نزدیکترین همسایه تان .

• برخی کودکان انجام این عمل را در مهد از همسالان خود می آموزند بهتر است این مسئله را با مربی کودک در میان بگذارید و از وی بخواهید که سعی کند حواس کودک را پرت کند و وی را به بازیهای جمعی و گروهی دعوت  کند .

• تحقیقات نشان داده است که کودکانی که در طول روز بیشتر در آغوش گرفته می شوند و نوازش می شوند کمتر به انجام این عمل مبادرت می ورزند بنابراین تماس فیزیکی و جسمی خود  را با کودک افزایش دهید .

• در زمانی که بازی می کند او را غیر مستقیم تحت نظر داشته باشید و هنگام بازی او را با کودکان بزرگتر از خود تنها نگذارید- به غریبه ها اجازه بوسیدن ، بغل کدرن و نوازش کردن کودک را ندهید.

• فراموش نکنید هر گونه تلاش شما برای متوقف کردن این  عمل به شکست خواهد انجامید پس سعی بیهوده نکنید و فقط تلاش کنید محیط مناسبی را برای کودکتان فراهم کنید .

• تنبیه و هرنوع سلاحی که بکار ببرید فقط مشکلات شما را بیشتر خواهد کرد و موجب صدمه و لطمه خوردن روحی و روانی می گردد که تا آخر عمر همراه فرزند شما می ماند .

در هر صورت پیشگیری بهتر است از درمان است پس باید تمام تلاش خود را بکنید که کودکتان از لحاظ جنسی و روانی سالم بماند .

ستاره حمیدی - کارشناس ارشد روانشناسی

تاثیر موسیقی درمانی بر نوزادان

بیمارستانی در اسلواکی برای آرامش دادن به نوزادان تازه متولد شده روش تازه ای

را به کار گرفته است .

 

 

آنها با استفاده از هدفونهای معمولی که روی گوشها و سر نوزدان خیلی بزرگ به نظر می رسند ، موسیقی ویوالدی و موتزارت را برای این کودکان پخش می کنند وآنها دور ازمادرانشان به این موسیقی گوش می دهند.دکتر اسلاوکا ویراگوا معتقد است موسیقی می تواند جایگزینی برای صدای مادران باشدو سبب عادی شدن ضربان قلب نوزادان می شود .به نظر او موسیقی کلاسیک میتواند جایگزین خوبی برای مادر در زمان نبودشان باشد.به این ترتیب موسیقی نه تنها جای خالی مادررا پر کرده بلکه از استرس نوزاد کاسته و به افزایش وزن او کمک می کند .

دیلی میل /22 می

کودکان را با نام نیک صدا زنید!

برای تمامی انسانها نامشان مهمترین و زیباترین دارایی شان می باشد تا به حال توجه کرده اید زمانی که شخصی اسمتان را با لحنی خوشایند همراه با پسوند و پیشوند زیبایی صدا می زند چه حس خوشایندی درون خود احساس میکنید. نام هرشخصی زندگی، اخلاقیات و آینده وی را می سازد و شاید یکی از دلایل تاکید پیشنیان و روانشناسان برای انتخاب نام مناسب و خوشایند برای کودکان همین مسئله بوده است . نام هر زن و مردی نشان دهنده هویت اجتماعی وی می باشد . متاسفانه برخی والدین در خصوص انتخاب نام و یا صدا نمودن نام فرزندانشان سهل انگاری نموده که خود سبب مشکلات فراوانی در آینده برای کودکان می گردد . بر اساس سنت و گفته پیشینیان و رسوم ایرانیان حتی زمانیکه جنین در رحم مادر رشد می کند باید نامی زیبا برای وی برگزید آنان معتقدند جنین نام خود را شناخته و نسبت به آن واکنش نشان خواهد داد همانطور که مطابق پژوهشها به صدای مادر و نوای موسیقی دوران جنینی واکنش نشان خواهد داد. با این تفاسیر ضرورت انتخاب نام مناسب برای فرزندان از دوران قدیم بدیهی بوده است. اینکه چه نامی برای فرزندمان انتخاب کنیم و چگونه و با چه لحن و نوایی وی را به سوی خود بخوانیم از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد برخی خانواده ها به مورد اول توجه نموده و نامی مناسب برای فرزندشان انتخاب مینمایند ولی متاسفانه در نامیدن لحن صدا و تلفظ کامل نام سهل انگاری می کنند. مخفف کردن نام کودکان تاثیرات ناخوشایند روحی وروانی بر زندگی دوران بزرگسالی آنان می گذارد . لحن و تلفظ خوشایند نام به کودکان اعتماد به نفس و احساس خوشایندی می بخشد و سبب می گردد آنان خود را بیشتر دوست بدارند اینکه کودکی نام اش را دوست داشته باشد یا خیر تا حدودی بستگی به نحوه برخورد اطرافیان و خانواده خواهد داشت بکار بردن پسوندها وپیشوندها و القاب خوشایند همراه اسم کودکان حتی نوزادان تاثیرات مثبت بسیاری بر روحیه ، اخلاقیات و نحوه رفتارهای اجتماعی آنان خواهد گذارد تصور اینکه به پسر بچه بازیگوشی مدام گفته شود تو مثلا( محمد شیطون ) و یا به کودک کنجکاوی مدام گفته شود( محمد فضول) تمامی این القاب و یا تو پسر بدی هستی شیطنت می کنی تاثیرات ناخوشایندی بر زندگی حال و آینده کودک برجای خواهد گذاشت تصور اینکه پدر و مادری به فرزندشان بگویند( محمد شیطون، فضول) یا اینکه بگویند( محمد کنجکاو، قهرمان ) تفاوتهای زیادی ایجاد می کند با کمی توجه خواهیم فهمید آدمی با القابی که بر وی میگذارند همانند سازی میکند نامیدن مکرر صفات خوشایند بر اسامی به کودک اعتماد به نفس ، آرامش دورنی و ذهنیت مثبت و خوشایند خواهد بخشید.هیچ زن و مردی نمی خواهد فرزندش فضول، بد، بد اخلاق باشد . به غیر نحوه تلفظ و نامیدن نام کودک کامل بیان کردن آن حتی برای کودکانی که اسم شان از دو نام تشکیل شده است ضروری به نظر میرسد .متاسفانه برخی خانواده ها اسم را مخفف نموده وحتی درجمع های عمومی و در حضور دوستان و اقوام نیز مخفف شده اسم را بکار می برند که خود تاثیرات نامطلوبی بر پیکره روح و روان کودک وارد خواهد نمود شاید یکی از ریشه های دوست داشتن خود در زمان کودکی اینگونه شکل گیرد و بدیهیست شخصی که خود را دوست نداشته و برای خود احترامی قائل نباشد نخواهد توانست زندگی و تعاملات اجتماعی متعادلی داشته باشد با نامیدن خوب و مناسب کودکان به آنان احترام گذاشته و با اضافه نمودن القاب، پسوند و پیشوندهای خوشایند به آنان یاد خواهیم داد که محترم هستند و در کنارش برای نامیدن اطرافیان نیز باید محترمانه عمل کنند . والدین هستند که به کودکان می آموزند چگونه دیگران را به سوی خود فراخوانند . چگونه می توان از کودکی انتظار داشت که مودبانه همکلاسی اش را صدا زند در صورتی که در منزل و جلوی اقوام و آشنایان با الفاظ ناخوشایند نامش بر زبان می آید.

بدیهیست اضافه نمودن القاب زیبایی همانند ( عزیزم – پسر خوبم – قهرمانم – کنجکاو-مهربان – دوست داشتنی- پسر خوش اخلاقم و.... ) به دنبال نام اصلی کودک تاثیرات شگفت انگیزی بر نحوه واکنش و رفتارهای کودکان خواهد گذاشت .

ستاره حمیدی ( چاپ مجله خانواده اردیبهشت 1390 )