آسیب اخبار خشونت بار بر کودکان

در دنیای امروز خشونت به بالاترین حد خود رسیده و فرزندان ما هر روز شاهد این خشونت‌ها از رسانه‌های صوتی و تصویری و دنیای مجازی هستند خشونت که حتی در خیابان‌های شهرمان نیز موج می‌زند.

ستاره حمیدی؛ روان درمانگر

در دنیای امروز خشونت به بالاترین حد خود رسیده و فرزندان ما هر روز شاهد این خشونت‌ها از رسانه‌های صوتی و تصویری و دنیای مجازی هستند خشونت که حتی در خیابان‌های شهرمان نیز موج می‌زند.

دیدن اخبار جنگ‌ها، تعرض‌ها به کودکان و بزرگسالان، کشتارهای دسته جمعی و... فرزندان‌مان درکنار ما فیلم‌های خشونت بار می‌بینند، بازی‌های کامپیوتری خشونت بار بازی می‌کنند و در نهایت سوال اینجا است در این دنیای پر هیاهو این اخبارهای خشونت بار چه بر سر فرزندانمان می‌آورد؟

هر روزه در کلینیک‌های مشاوره مادران و پدران نگرانی را می‌بینیم که فرزندان مضطرب و ترسیده شان را برای مشاوره نزد روانشناسان می‌آورند فرزندانی که خبر قتل عام‌ها، بچه دزدی‌ها را شنیده و از تلویزیون مشاهده کرده‌اند و بعد از شروع اضطراب‌ها، ترس از مردن، ترس از دست دادن والدین، کابوس‌های شبانه، دردهای بدنی که ناشی از ترس مدام است بسیاری دیگر از مشکلات درون شان رخنه کرده است و از سویی برخی دیگر از کودکان واکنشی نشان نداده و این ترس و اضطراب را درون خود دفن می‌کنند و در آینده تبدیل به بزرگسالانی مضطرب و نگران می‌شوند. 

آسیب‌های مواجهه کودکان با اخبار خشونت آمیز 

1-   بر اساس پژوهش‌های انستیتو بهداشت روان آمریکا دیدن و شنیدن مکرر خشونت‌های انسان‌ها بر علیه هم حساسیت درک درد و رنج دیگران و همدلی را در کودکان کاهش می‌دهد.بدیهی است زمانی که کودکان بصورت مستمر شاهد خشونت هستند برای‌شان تبدیل به امری عادی شود.

2-   آنان را دچار ترس از دنیای اطراف‌شان می‌کند و نسبت به دنیای پیرامون دیدی منفی و سرشار از ترس و اضطراب خواهند داشت گویی بیرون از خانه همه چیز در خطر است.این احساس نا امنی کودکان را هر روز مضطرب و نگران‌تر خواهد کرد و این نگرانی مسلماً در زندگی و فعالیت‌های روزانه‌شان و میزان یادگیری آنها تاثیر بسزایی خواهد داشت.

3-   یکی دیگر از آسیب‌های اخبار خشونت بار افزایش بروز رفتارهای خشونت آمیز در کودکان است و این را می‌توان به خوبی در روابط‌شان با همسالان و حتی والدین مشاهده کرد.کودکانی که به سرعت از کوره در می‌روند و شروع به ناسزا گویی کرده و الفاظی را که در بازی‌ها و فیلم‌ها شنیده اند به همسالان خود لقب می‌دهند. 

4-   و اینجا است که باید از خود بپرسیم چه باید بکنیم؟، طبیعی است ما قادر نیستیم که جلوی اخبار و وقایع خشونت آمیز را بگیریم و حتی مانع شدن از دیدن آنها توسط فرزندان سبب می‌گردد دیدی واقع‌بینانه نسبت به دنیای اطراف‌شان نداشته باشند.

چگونه می‌توان به کودکان آموخت این دنیا علاوه بر تمامی زیبای‌هایش خشونت‌هایی نیز دارد و چگونه باید کودکان را از آسیب‌های روانی و جسمانی شنیدن اخبار خشونت بار در امان نگاه داشت؟

پیشنهاد‌هایی به والدین

روانشناسان آکادمی روانپزشکی کودکان و نوجوانان آمریکا در این زمینه راهکارهایی را به والدین پیشنهاد می‌دهد: 

1-    میزان تماشای خبر را زیر نظر داشته باشید 

گاهی اخبار از رسانه چندین بار تکرار می‌شود. توجه داشته باشید که فرزندان‌تان بیشتر از یکبار شاهد آن نباشند و از منبع معتبر اطلاعات را دریافت دارند. 

2-   فرزندان‌تان را در تماشای خبر همراهی کنید 

در هنگام تماشای اخبار از رسانه کودکان را همراهی کنید، در کنارشان بنشینید و با همدیگر اخبار را مشاهده و گوش کنید.

هیچ گاه فرزندان به تنهایی اخبار خشونت آمیز را مشاهده نکنند. 

3-  درباره محتوای خبر صحبت کنید 

هنگامی که اخبار را مشاهده می‌کنید در مورد آن با کودک‌تان صحبت کنید و احساسش را از این واقعه بپرسید و احساس خود را نیز بیان کنید و با آسیب دیدگان همدلی کرده و رفتارهای خشونت آمیز را شماتت کنید.

فراموش نکنید زیاده روی در این کار سبب جلب توجه کودک به رفتار غیرطبیعی شما می‌شود. در مورد آسیب‌های اجتماعی بر حسب سن‌شان با آن‌ها صحبت کنید و برای در امان ماندن به آنها راهکار دهید.

به عنوان مثال بگویید: دخترم، پسرم خیلی ناراحت هستم که بین این دو کشور جنگ است و جنگ سبب از بین رفتن انسان‌ها می‌شود و دنیا زیباتر خواهد شد اگر آدم‌ها بیشتر همدیگر را دوست داشته باشند.

مسلماً در جنگ آدم‌هایی که از بین می‌روند بسیار مظلوم هستند و بی‌گناه و ... نظر تو در مورد جنگ چیست؟

4-    به او درباره امنیتش اطمینان خاطر دهید

و در نهایت به کودک‌تان خاطر نشان سازید که شما همیشه در کنارش هستید و از او محافظت می‌کنید و درست است که آسیب‌ها وجود دارند ولی می‌توان جلوی برخی از آنها را با رعایت کردن نکاتی در زندگی روزمره گرفت.

به عنوان مثال: درست است ممکن است هر کسی با تصادف بمیرد ولی اگر احتیاط کرده و قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت کند هیچ وقت این اتفاق نمی‌افتد. 

5-   جداسازی واقعیت از بازی 

برای کودکان‌تان بازی‌ها را از واقعیت جدا سازید و به عنوان مثال به آن‌ها بگویید کشتن یک انسان کار زشت و نادرستی است زیرا جان انسان‌ها محترم است ولی بازی‌های کامپیوتری فقط بازی هستند و موجوداتی که در آن به آنها شلیک می‌شود و یا کشته می‌شوند بی‌جان و تصویر محض هستند.

نکات مهم که در دوران نامزدی باید توجه کرد

دوران آشنایی یکی از ضروریات برای شروع زندگی مشترک است در این دوران زن و مرد نسبت به خصوصیات اخلاقی تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی و فکری یکدیگر شناخت بیشتری کسب می‌‌کنند

ستاره حمیدی؛ کارشناس ارشد روانشناسی

دوران آشنایی یکی از ضروریات برای شروع زندگی مشترک است در این دوران زن و مرد نسبت به خصوصیات اخلاقی تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی و فکری یکدیگر شناخت بیشتری کسب می‌‌کنند متاسفانه برخی خانواده‌ها زمان محدودی را درنظر می‌‌گیرند. جهت بدست آوردن اطلاعات صحیح زن و مرد باید دقت نظر بیشتری به خرج دهند این دوران برای جوانان بسیار با ارزش بوده و آنان می‌‌توانند بر خصوصیات اخلاقی، تفاوت‌ها فرهنگی، اجتماعی و فکری یکدیگر آشنایی پیدا کنند. در این برهه دختران و پسران در تکاپوی شناخت بیشتر یکدیگر خواهند بود برخی معتقدند دوران نامزدی از شیرین‌ترین دوران‌های زندگی زن و مرد می‌‌باشد البته باید حساسیت آن را مد نظر قرار داد و توجه نمود در صورتی که هدف تشکیل زندگی مشترک باشد بیشتر تمرکز بر روی شناخت ابعاد وجودی طرفین خواهد بود .

رسیدن به یک نتیجه قاطع و انتخاب همسر تصمیمی مشکل و آینده‌ساز است و جوانان در این مسیر نیاز به حمایت خانواده و مشاوران متبحر دارند با توجه به این مسئله که هیچ انسانی کامل نیست همه زنان و مردان در کنار جذابیت‌ها و ابعاد وجودی مثبت شان دارای نقاط ضعفی نیز هستند که باید در مراحل اولیه زوجین نسبت به آن‌ها آگاهی یابند. برخی از این ضعف‌ها قابل حل و برخی دیگر طبیعی به نظر می‌‌رسد ولی نباید فراموش کرد خصوصیات، اعتقادات و باورهای نیز وجود دارند که ممکن است سبب آزار و اذیت شریک زندگی شده و در نهایت منجر به ایجاد تنش در زندگی آینده زن و مرد شود.

روانشناسان معتقدند در زمان آشنایی باید مواردی را که ممکن است در زندگی آینده مشکل‌ساز شود را جستجو و در صورت حل آن اقدام  کنند و چنانچه موضوع لاینحل باشد هر چه سریع‌تر به رابطه عاطفی پایان داد. آنچه مسلم است نامزدی به معنای وابستگی عاطفی و فقط سپری کردن روزهای خوش نیست بلکه هدف تنها شناخت بیشتر است. نکات مهمی که روانشناسان بر آن تاکید و بیان می‌‌دارند در صورت مشاهده هر کدام از این موارد باید بر رابطه تجدید نظر کرد عبارتند از:

عزت‌نفس پایین

شخصی که خود دارای عزت‌نفس پایین است مسلماً در روابط‌شان با شریک زندگی به مشکل بر خواهند خورد و این مسئله زمانی نمود بیشتری می‌‌یابد که شریک زندگی دارای عزت نفس بالایی باشد. داشتن عزت نفس و احترام به خود تاثیرات شگفت‌آوری در تعاملات با دیگران خواهد داشت. مسلماً هیچ‌کس نمی‌خواهد فردی ضعیف، فاقد اعتماد و عزت نفس را به همسری برگزیند. میزان عزت نفس تاثیر مستقیمی بر روابط، نقش‌های اجتماعی و شغلی فرد بر جای می‌‌گذارد.

عدم کنترل خشم

هیجانات بخشی اجتناب‌ناپذیر از زندگی بشر است، هدایت و بروز هیجانات به روشی مناسب منجر به سازگاری فرد با دنیای اطراف و داشتن زندگی آرام می‌‌گردد. شخصی که نتواند هیجانات خود را کنترل و به صورت صحیح بروز دهد به راحتی کنترل خود را از دست داده و رفتارهای تکانشی منفی از خود بروز می‌‌دهد مسلماً هیچ کس نمی‌خواهد در کنار یک فرد مضطرب، نگران و تکانشی روزگار را سپری نماید این اشخاص انرژی‌های منفی خود را به اطرافیان‌شان منتقل می‌‌کنند، یکی از اهداف ازدواج رسیدن به آرامش است فردی که هنوز به بلوغ عاطفی، هیجانی نرسیده است و نمی‌تواند هیجانات خود را شناسایی کند به سختی قادر خواهد بود با زندگی روزمره خود سازگاری ایجاد کند و مدام در جنگ و جدال با محیط بیرون از خود خواهد بود

.

 پیشینه خانوادگی منفی

اغلب این جمله شنیده می‌‌شود «می‌خواهی با خودش زندگی کنی نه خانواده‌اش» در واقعیت این‌گونه نیست پیوند دو جوان به واقع پیوند خانواده‌های‌شان است نمی‌توان شخصی را برگزید بدون در نظر گرفتن خانواده، بدیهی‌ست وی نیز در همان شرایط و محیط خانواده رشد یافته و بسیاری از خلق‌وخو، عادات، باورها، اعتقادات‌اش همانند اعضای خانواده می‌‌باشد. بررسی پیشینه خانوادگی طرف مقابل در تمامی حیطه‌ها، شناخت دقیق‌تری از خانواده و خود فرد ارائه می‌‌دهد. در انتخاب همسر پیشینه خانوادگی منفی باید مد‌نظر قرار گیرد گاهی نمی‌توان با برخی از امور منفی سازگاری ایجاد کرد برخی مسائل و پیشینه‌های خانوادگی منفی فرد تا پایان عمر همراهش بوده و بر زندگی آینده وی تاثیرگذار خواهد بود

.

اختلالات رفتاری و جنسی

شاید همه انسان‌ها به نوعی دچار رفتارهای نابهنجار و عادات‌های ناخوشایند باشند اما زمانی این مسئله شدت می‌‌یابد که مداوم فرد رفتارهای ناسازگارانه از خود بروز دهد و در هماهنگ شدن با محیط اطراف دچار مشکل گردد. در کنار اختلالات رفتاری و ناسازگاری‌ها، اختلالات جنسی نیز تاثیرات مخربی بر روابط می‌‌گذارد بهتر است از سلامت جنسی فرد کسب اطلاع نمود و زندگی جنسی‌اش را مورد تحلیل و بررسی قرار داد. بررسی روابط عاطفی و جنسی گذشته فرد اطلاعات بسیار مفیدی در اختیارتان می‌‌گذارد و می‌‌توان تصمیم‌گیری دقیق‌تری داشت

.

نابالغ بودن از نظر احساسی، سرد و غیر قابل دسترس بودن

هر دختر و پسری هدف‌اش از ازدواج بدست آوردن منبع عاطفی قوی می‌‌باشد اگر بنا بر هر دلیلی یکی از طرفین نتواند از نظر روحی، روانی و جسمی شریک زندگی را پشتیبانی نماید آن رابطه به مرور زمان از بین خواهد رفت. در ابتدا باید مطمئن شد وی قابلیت پشتیبانی و حمایت همه جانبه را دارا هست یا خیر؟ رفتارهای حمایتی دوران نامزدی به دو طرف نشان خواهد داد آیا این همان رابطه‌ای که می‌‌خواستند هست یا خیر؟ در صورتی که افراد خود واقعی شان را به یکدیگر نشان دهند.

آمادگی برای ورود فرزند دوم

خانواده‌هایی که دو فرزند دارند را به فرزندتان معرفی کنید و تفریحات لذت‌بخش آنان را یادآور شوید. ولی هیچگاه به وی نگویید می‌‌خواهم برایت یک همبازی بیاورم.

ستاره حمیدی؛ کارشناس ارشد روانشناسی

اقدامات موثر برای آمادگی برای ورود فرزند دوم

 آگاه ساختن فرزند اول برای ورود فرزند دوم از ماههای اول بارداری از اقداماتی است که کمک حائز اهمیتی به والدین و کودک می‌‌کند. اقدامات زیر می‌‌توانند راهنمای موثری باشند:

مرور گذشته

عکس‌های دوران بارداری و شیرخواری کودک اول را با وی مرور نمایید و در مورد آنها با هم به گفتگو بنشینید. از داستان‌ها و آوازها و داستان‌هایی که برایش می‌‌خواندید صحبت کنید و از وی بخواهید همراه شما برای خواهر و برادرش این شعر را بخواند. دستش را روی شکم خود گذاشته و با هم برای جنین آواز و داستان بخوانید.

یادآوری تفریحات لذت‌بخش

خانواده‌هایی که دو فرزند دارند را به فرزندتان معرفی کنید و تفریحات لذت‌بخش آنان را یادآور شوید. ولی هیچگاه به وی نگویید می‌‌خواهم برایت یک همبازی بیاورم. زمانی که نوزاد به دنیا می‌‌آید ناتوان‌تر از این است که با فرزند اول بازی کند و دیدن این ناتوانی سبب آزردگی فرزند شما خواهد شد.

صحبت با خواهر یا برادر

در تمامی مراحل رشد جنین در داخل شکم فرزندتان می‌‌تواند شما را همراهی کند.  از وی بخواهیددست خود را روی شکم شما بگذارد و حرکات جنین را حس کند و با خواهر و برادرش صحبت کند.

نظرخواهی از کودک

در خرید لوازم کودک از وی کمک بگیرید و نظرخواهی کنید حتی در آماده سازی اتاق نوزاد از وی بخواهید شما را یاری رساند.

آنچه مسلم است باید این روند آماده سازی از ماههای اولیه شروع شود تا کودک شما فرصت هماهنگ شدن با تغییرات پیش روی خود را داشته باشد.

آماده شدن برای ورود کودک دوم

هم زمان که اتاق نوزاد را آماده می‌‌سازید فضای اتاق فرزند اول را نیز تغییراتی بدهید و به او یادآور شوید که باید همه برای ورود خواهر و برادر آماده شویم برای اتاق وی با سلیقه خودش خرید نمایید. در صورتی که اتاق اختصاصی ندارد، برایش اتاق اختصاصی تهیه کرده و به وی یادآور شوید که حالا دختر و یا پسر بزرگی شده است و باید برای خودش اتاقی داشته باشد.

شمارش روزها

زمان‌بندی به دنیا آمدن نوزاد را با کودکتان هماهنگ شوید و هر روز به او بگویید که چند روز مانده به ورود نوزاد جدید.

خداحافظی با کودک

هنگام رفتن به بیمارستان حتماً از وی خداحافظی کنید و یادآور شوید که بزودی بر خواهید گشت نباید احساس کند وی را ترک کرده و تنها گذاشته‌اید.

ملاقات نوزاد

به وی اجازه دهید نوزاد را در بیمارستان ملاقات کند و در خانه جشن کوچکی برپا کنید.

احترام به عزت نفس کودک

در صورتی که کودک تمایلی به همکاری در انجام امور نوزاد نداشت وی را به این کار مجبور نکنید او نیاز به زمان دارد نباید احساس کند ورود یک فرد جدید وی را در شرایط نامناسب قرار می‌‌دهد و یا شما او را مجبور می‌‌کنید که کارهای نوزاد را انجام دهد. به عزت نفس کودک تان احترام بگذارید.

توجه به کودک

به بستگان یادآوری کنید زمانی که برای بازدید می‌‌آیند ابتدا به کودک اول توجه نمایند البته در این کار زیاده‌روی نکنید کودکان باهوش‌تر از آن چیزی هستند که تصور می‌‌کنید و رفتارهای نمایشی را به سرعت تشخیص می‌‌دهند.

هدیه دادن

تهیه یک هدیه مناسب و ارائه آن به کودک در روز تولد نوزاد می‌‌تواند تاثیرات مثبتی بر روحیه کودک داشته باشد.

چه عواملی سبب می‌‌شوند کودکان واکنش‌های منفی از خود بروز دهند؟

از دست دادن محبت مطلق والدین: محبتی که تا به حال مختص او بوده و حال باید بین دو نفر تقسیم شود.

از دست دادن جایگاه: آنان دیگر کانون توجه والدین و پدر بزرگ و مادر بزرگ نیستند حالا یک موجود دیگر نیز وارد خانواده می‌‌شود که ممکن است جایگاه آنها را متزلزل نموده و محبت‌ها را به سوی خود جلب نماید. و نتیجه تمامی این احساسات منفی بروز واکنش‌ها در کودک می‌‌باشد. واکنش‌ها شایع کودکان در این برهه زمانی عبارتند از: مکیدن انگشت، جویدن ناخن،‌ برگشت به عادات دوران اولیه رشد همانند درخواست شیشه شیر از مادر، نشان دادن وابستگی بیشتر به والدین همانند درخواست غذا خوردن از دست والدین که تمامی این موارد همانطور که‌اشاره شد ناشی از اضطراب و نگرانی از دست دادن محبت والدین و یا جانشینان والدین می‌‌باشد. آنچه در این مرحله حائز اهمیت است برخورد مناسب با این واکنش‌های واپس روی کودکان می‌‌باشد.

کلام پایانی

در کنار تمامی اقدامات یاد شده پیشنهاد می‌‌شود در تمامی مراحل از یک روانشناس متبحر کمک بگیرید. کودکان تفاوت‌های فردی زیادی دارند و بنا به محیط خانواده و روابط خانواده باید اقدامات متفاوتی صورت پذیرد و نمی‌توان یک تکنیک را برای تمامی کودکان بکار برد. آنچه در این موضوع اهمیت ویژه‌ای دارد، دریافت عشق و محبت بی‌قید و شرط از جانب والدین می‌‌باشد. عشق همان چیزی است که کودک شما و تمامی بشریت بدان نیاز دارند.

چگونه فراموش کنیم ? خاطرات بد زندگی ،دوستان و یا رابطه های نافرجام

چگونه فراموش کنیم ? خاطرات بد زندگی

آموزش مایندفولنس به کودکان

                                                                                 بر روی لینک ذیل کلیک نمایید

                                          

آموزش مدیتیشن و ذهن آگاهی به کودکان

دوره های مایندفولنس

شما نمی توانید موج ها را متوقف کنید 

اما می توانید موج سواری یاد بگیرید !

جان کابات زین